Chùa Thiền Lâm do Hoà thượng Hộ Nhẫn thành lập năm 1960. Nguyên do vào năm 1958, Giáo hội đề cử Ngài từ Tam Bảo về trụ trì chùa Tăng Quang; sau một thời gian ngắn Ngài nhận thấy hạnh độc cư thiền định, đầu đà Tam y Nhất bát nuôi mạng bằng khất thực không thích hợp ở đây, nên vào năm 1960 Ngài đến thôn Thượng II, xã Thuỷ Xuân, dựng một am thất nhỏ ở ngọn đồi Quảng Tế (nay là Thôn Thượng II, Xã Thuỷ Xuân, Thành phố Huế) để tu hành.
Chùa Thiền Lâm (hay còn gọi chùa “Phật đứng – Phật nằm”) được sư Hộ Nhẫn xây dựng năm 1960 với hình hài ban đầu chỉ là một Cốc nhỏ. Đến hiện tại, chùa là quần thể gồm nhiều công trình kiến trúc như tượng, tháp mộ, tháp Phật, nhà tăng chúng… ở nhiều vị trí khác nhau.
Dáng nằm và gương mặt của bảo tượng Thế Tôn Niết Bàn thể hiện vẻ an lạc, giải thoát của Ðức Thế Tôn.
Khác với bất kỳ những ngôi tự của Phật giáo Bắc Tông với cổng tam quan dẫn lối vào vườn thiền, chùa Thiền Lâm mở cửa đón đồ chúng bằng cổng chào mang phong cách Phật giáo Nam Tông, nhẹ nhàng nhưng ấn tượng.
Vào đến chùa, tận cùng khuôn viên ở bên trái là ngôi bảo tháp màu trắng đỉnh vàng cao vút, uy nghi mà thanh thoát giữa nền trời. Bảo tháp có 2 phần: tầng dưới là chánh điện; tầng trên tôn trí Xá lợi Phật Thích Ca và chư Thánh tăng.
Là ngôi chùa Phật giáo Nam Tông nhưng chất thiền vẫn rõ nét trong không gian và các công trình kiến trúc của chùa. Không mang trên mình bề dày như những ngôi chùa Bắc Tông trên vùng đất xứ Huế, chùa “Phật đứng – Phật nằm” gợi đến cảm giác “là lạ”, nhẹ nhàng và tĩnh tại toát lên từ những gì mà ngôi tự đang có.Một số hình ảnh đẹp tại chùa Thiền Lâm “Phật đứng – Phật nằm”:
Cổng chùa Thiền Lâm
Bên ngoài chùa có pho tượng “Thế Tôn khất thực” cao khoảng 8 mét, rất uy nghiêm và từ ái
Tượng Ðức Phật toạ thiền, quay mặt về hướng Ðông. Tượng và toà sen cao 5,2 mét, tôn trí trên bảo đài 3 tầng cao 9 mét
Tháp mộ của Hoà thượng Hộ Nhẫn – người sáng lập và xây dựng Chùa Thiền Lâm
Cụm kiến trúc Xà vương bảo vệ Đức Phật vừa được xây dựng ở phía tay trái sân chùa
Tượng đức Phật uy nghi trong tăng bào đối diện cổng chào
Màu vàng của tượng và tháp hoà lẫn với màu xanh của cây cỏ
Bảo tháp uy nghiêm và sừng sững được tôn thêm bởi hình ảnh con nghê
Chi tiết kiến trúc 4 con sư tử nhìn về 4 hướng ở tháp mộ gợi nhớ về thạch trụ Ashoka ở Ấn Độ
Chánh điện đơn giản nhưng không kém phần trang nghiêm
Pho tượng Hoà thượng Hộ Nhẫn toạ thiền cũng được tôn trí phía tay trái chánh điện sau ngày ngài viên tịch
Hình ảnh : Nguyễn Văn Liêm
